Jak moglibyśmy pomóc osobom pracującym w organizacjach odbudować kulturę bycia razem? Jak można by pomóc wzmocnić relacje osłabione rozproszeniem zespołów pracujących hybrydowo? Kluczem do znalezienia odpowiedzi na te wyzwania jest myślenie o przestrzeń i ustawionych w niej meblach jako narzędziach do bycia razem. (fot. Tomasz Rygalik - common table)

Wpływ ustawienia mebli na interakcje

Od psychologów środowiskowych i antropologów zajmujących się proksemiką wiele się można dowiedzieć na temat tego, jak ustawienie mebli w przestrzeni wpływa na interakcje. Jeśli biura mają być miejscami spotkań, budowania relacji i organizacyjnej wspólnoty, wiedzę tę warto dziś wykorzystać. Bo diabeł tkwi w szczegółach. Spójrzmy choćby na stoły: kwadratowe i prostokątne czy okrągłe… Mogą nie tylko zachęcać do rozmowy, lecz także nadawać jej ton. Potrafią kształtować charakter spotkania: od formalnego, w który wpisana jest wyraźnie hierarchia i relacje władzy, po nieformalny, partnerski.Okrągły stół ma bogatą symbolikę w kulturze polskiej. Wstawiony do sali konferencyjnej aranżuje egalitarną przestrzeń, w której wszyscy są otwarci na siebie. Kwadratowy czy prostokątny stół może tworzyć przestrzeń konfrontacji osób siedzących na wprost. Jeśli osoby rozmawiające usiądą przy prostopadłych do siebie bokach, stworzy się między nimi przestrzeń bliskości. To ustawienie sprzyjające interakcjom, co wiadomo z badań proksemicznych. I jeszcze jedno: przestrzeń bez stołu. Zamiast tego krzesła na kółkach, posiadające ruchome blaty. Ustawienie, w którym wszyscy są do siebie zwróceni twarzami. Przestrzeń sprzyjająca rozmowie, integrująca, bardziej angażująca i wymagająca uważności, bo nie ma blatu oddzielającego uczestników, ale jednocześnie dająca większą swobodę.

Różnorodność stołów, rytm spotkań

Te same stoły w przestrzeni jadalni zaaranżują nieco inne sytuacje. Okrągły stolik będzie sprzyjał interakcji małej grupy i jednocześnie oddzieli ją od reszty społeczności. Małe kwadratowe stoliki mogę pełnić podobną funkcję z tą różnicą, że stoliki kwadratowe można zestawić i stworzyć większą wspólną przestrzeń. Duży stół prostokątny może być przestrzenią dla całego zespołu, ale może być też tak zwanym wspólnym stołem. Ideą stołu łączącego, będącego narzędziem do bycia razem, rozwija od lat designer Tomek Rygalik. Wspólny stół (common table, 2010), który zaprojektował do przestrzeni kawiarnianej, pomyślany był jako przestrzeń spotkania obcych osób. To narzędzia zbliżania ludzi, budowania kultury spotkania, otwartości na niespodziewane interakcje. Duży wspólny stół w jadalni to nie tylko narzędzie do bycia razem, lecz także budowania organizacyjnego rytmu. Niski stół, przy którym można wygodnie się rozsiąść w rytmie slow, i wysoki, przy którym można usiąść na hockerach, tworzą nieco odmienne sposoby funkcjonowania, inne rytmy spotkań.Oto w zarysie zrąb stołologii stosowanej: krótkie wprowadzenie do tego, jak za pomocą stołów zmieniać świat, tworzyć komfortowe sytuacje społeczne i budować relacje w organizacjach hybrydowych. Dziś ważne by nie tylko zdawać się na osoby projektujące środowisko pracy, lecz także wiedzieć, jak wykorzystać dostępne możliwości, by wspierać i rozwijać kulturę bycia razem.